خانه بروجردی ها در کاشان، بنایی با قدمت بیش از صد سال
کاشان یکی از شهرهای تاریخی ایران است که در زمینه گردشگری محبوبیت خود را بیشتر مدیون خانه های تاریخی پر رمز و رازی است که حس کنجکاوی هر گردشگر و مسافری را برمی انگیزد. خانه بروجردی ها یکی از خانه های دوره قاجار است که با معماری بی نظیرش لقب عروس خانه های تاریخی کاشان را به خود اختصاص داده است. این خانه در محله سلطان میراحمد کاشان واقع شده است و یکی از زیباترین خانه های اعیانی ایران به شمار می رود که قدمت آن به نیمه دوم قرن ۱۳ هجری قمری و سال ۱۲۹۲ هجری شمسی می رسد.
خانه بروجردی ها در کاشان
امروزه خانه بروجردی محل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان است که در سال۱۳۵۳هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است، همچنین در بحث جاذبه های توریستی، خانه بروجردی به عنوان انتخاب برتر یونسکو در سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ میلادی اعلام شد.
بانی ساخت این خانه یکی از بازرگانان نطنزی مقیم کاشان است، همچنین معماری این بنای باشکوه بر عهده استاد علی مریم کاشانی(یکی از معمارهای زبردست کاشان که در کارنامه کاری خود، علاوه بر معماری خانه بروجردی، معماری خانه طباطبایی و تیمچه امین الدوله را نیز ثبت کرده است) بوده است.آنچه که این بنای بی نظیر را به اثری ماندگار بدل کرده است نقاشی های زیبا و گچ بری های چشم گیری است که در هر گوشه این عمارت به زیبایی خودنمایی می کند و هنرمندی اساتید معماری و نقاشی ایران را به رخ می کشد.
خانه بروجردی ها، شرطی برای رسیدن به معشوق
در کنار زیبایی های پرنقش و نگار خانه بروجردی داستانی عاشقانه جذابیت این عمارت را دو چندان کرده است که بازگو کردن آن خالی از لطف نیست.
نقش و نگار زیبای خانه بروجردی ها
۱۶۰سال پیش، سید مهدی نطنزی یکی از بازگانان نطنزی الاصل بوده که طی مراودات تجاری با تجار شهر بروجرد، به بروجردی معروف شده بود. سید مهدی نطنزی دلباخته دختر حاج جعفر طباطبایی می شود و در مراسم خواستگاری، آقای طباطبایی برای موافقت با ازدواج آن ها شرط ساخت خانه ای باشکوه همانند خانه طباطبایی در کاشان را به او می دهد که مهدی نطنزی قبول می کند و امروزه خانه بروجردی یکی از باشکوه ترین خانه هایی است که هر ساله پذیرای گردشگران بسیاری می باشد.
مساحت این خانه ۳۰۰۰ مترمربع است و حیاط اصلی بیش از ۶۲۰ مترمربع و یکی از سه حیاط یا اندرونی آن بیش از ۶۳۰ مترمربع مساحت دارد، همچنین این خانه در سه طبقه و به صورت چهار طرف ساخته شده است که حیاط های آن در برگیرنده بخش بیرونی و بخش اندرونی است که در ادامه به آن می پردازیم.
بخش بیرونی خانه بروجردی ها
عمارت و حیاط خانه همان بخش بیرونی عمارت محسوب می شود و شامل راهرو ورودی، حیاط مرکزی، تالار سرپوشیده، نورگیر، ایوان جنوبی، اتاق های تابستانی و حیاط های خلوت بین اتاق ها، بالا خانه و بادگیر ها می باشد.
البته نمی توان از اتاق های آفتاب گیر زمستان و بهار خواب چشم پوشید چرا که هر قسمتی از این عمارت آنقدر منحصر به فرد و ماهرانه در کنار هم قرار گرفته اند که هر بیننده ای از هنرمندی معمار و طراحان این خانه به وجد می آید و این همه شکوه و عظمت را تحسین می کند.
البته نورگیر تالار سرپوشیده و بالا خانه هایی که به صورت قرینه در دو طرف تالار اصلی قرار گرفته اند و اتاق پنج دری زمستانی که بدنه داخلی آن را گچ بری های ظریفی همچون طرح گل و مرغ زینت داده است، چشم گیر و عالی به نظر می رسند.
زیبایی های چشم نواز بخش بیرونی خانه بروجردی ها
بخش اندرونی
این بخش که شامل دو قسمت جنوبی و شمالی می باشد.
قسمت جنوبی که دارای یک حیاط مرکزی است و تالار بزرگ پذیرایی با آیینه کاری ظریف و پر زرق و برقش مثل الماس می درخشد، همچنین بالاخانه هایی که در دو طرف تالار ساخته شده اند و رو به داخل تالار باز می شوند، زیبایی خاصی به خانه بروجردی بخشیده اند.
قسمت شمالی نیز شامل حیاط خلوت، اتاق پنج دری ساده، صندوق خانه، اتاق نشیمن و سردابی بزرگ(زیرزمین) است.
این بنا جلوه ای آشکار از هنر اساتید معماری ایران را به معرض نمایش می گذارد. نقاشی ها و گچ بری های فوق العاده این عمارت زیر نظر میرزا محمد خان غفاری کاشانی ملقب به کمال الملک و ابوالحسن غفاری کاشانی ملقب به صنیع الملک ترسیم و به اتمام رسیده است.
خانه بروجردی ها جلوه ای از هنر اساتید معماری ایران
لازم به ذکر است که این خانه متناسب با شرایط آب و هوای منطقه کویری ساخته شده است، حضور بادگیرها در بالای بام، نقش تهویه هوا را بر عهده دارند به طوری که در گرمای شدید تابستان، هوای خنک و مطبوعی به صورت طبیعی در سرداب های خانه جریان می یابد. بادگیرها به کانال هایی که به آن ناکش گفته می شود متصل هستند و این ناکش ها دور تا دور زیرزمین قرار گرفته اند.در این میان نما و دیواره ها و کف ساختمان نیز با آجرهای ختای مزین شده اند.
خانه بروجردی ها و هزاران خانه و عمارتی که در هر گوشه از سرزمین عزیزمان ایران هویت و اصالت مان را یادآوری می کنند و فرهنگ و تاریخ غنی ما را بازگو می سازند، ارزشمند و گران بها هستند، پس باید در حفظ و نگهداری این گنجینه های تاریخی مصمم باشیم و تلاش کنیم.
آدرس خانه بروجردی ها
خیابان علوی، محله سلطان امیر احمد.
ساعات بازدید: در نیمه اول سال از ۹ صبح تا ۱۸ عصر- در نیمه دوم سال تا ۱۷ عصر.
هزینه بلیط اتباع ایرانی:۲۵۰۰ تومان.
هزینه بلیط اتباع خارجی:۲۵۰۰۰ تومان
منبع: سایت توریست های ایرانی
